Στὴν Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Προπατόρων
|
Μ |
ὲ τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, τὴν παραβολὴ τῶν προσκεκληµένων ποὺ
βρῆκαν δικαιολογίες γιὰ νὰ μὴν παρευρεθοῦν (Λουκ. ιδ’ [14] 16-24), ἡ Ἐκκλησία ἐπιθυμεῖ,
δύο ἑβδομάδες πρὶν ἀπὸ τὰ Χριστούγεννα, νὰ μᾶς θέσει ἐνώπιον τοῦ δράµατος ποὺ
συνέβη μὲ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Κυρίου µας στὴ γῆ, τὴν ἀνάμνηση τοῦ ὁποίου θὰ ἑορτάσουμε
σὲ λίγες µέρες: «εἰς τὰ ἴδια ἦλθε καὶ οἱ ἴδιοι αὐτὸν οὐ παρέλαβον» (Ἰω. α’ 11).
Ἐπὶ αἰῶνες ὁ Θεὸς προετοίµαζε τὴν ἔλευση τοῦ
Κυρίου μὲ ὅλες τὶς παρεμβάσεις Του ὑπὲρ τοῦ λαοῦ τοῦ Ἰσραήλ. Ἐπὶ αἰῶνες οἱ ἄνθρωποι
τοῦ Θεοῦ, οἱ προφῆτες τοῦ Ἰσραήλ, εἶχαν ἀναγγείλει ὅτι θὰ ἔρθουν οἱ μεσσιανικὲς
αὐτὲς ἡμέρες, ὁ Μεσσίας ποὺ θὰ ἐγκαθιστοῦσε τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ µέσα στὶς
καρδιές. Ἐν συνεχείᾳ, ὁ χρόνος τῆς ἔλευσής Του ἦρθε, καὶ ἐκεῖνοι ποὺ µέσα στὸν
λαὸ τοῦ Ἰσραὴλ ἔπρεπε πρῶτοι νὰ Τὸν ὑποδεχθοῦν ὑπαναχώρησαν. Ἀπέμειναν οἱ
πτωχοί, αὐτὸ τὸ «κατάλειμμα», τὸ ὑπόλοιπο τοῦ Ἰσραὴλ ποὺ οἱ προφῆτες εἶχαν
προαναγγείλει, διότι ἤδη ἀπὸ τότε οἱ πλούσιοι καὶ ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ νόμιζαν ὅτι
κατεῖχαν τὸ κλειδὶ τῆς γνώσεως τοῦ νόµου, ὅλοι ἐκεῖνοι ἀποδείχθηκαν ἄπιστοι.
Γι΄ αὐτὸ καὶ οἱ προφῆτες εἶχαν ἀναγγείλει ὅτι τελικὰ ὁ πραγµατικὸς Ἰσραὴλ θὰ ἦταν
τὸ μικρὸ ἐκεῖνο ὑπόλοιπο ποὺ θὰ ἀποτελοῦνταν ἀπὸ τοὺς πτωχούς, ὅλους ἐκείνους
ποὺ εἶχαν ψυχὴ πτωχοῦ καὶ θὰ ἦταν ἄρα ἱκανοὶ νὰ ὑποδεχθοῦν τὸν Μεσσία, ὁ Ὁποῖος
δὲν θὰ ἐρχόταν ὡς θριαμβευτὴς βασιλιάς, ἀλλὰ µέσα στὴν ταπείνωση καὶ τὴ
φτώχεια. Καὶ οἱ Φαρισαῖοι, οἱ διδάσκαλοι τοῦ νόµου, ὅλοι αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι, ἔχοντας
μελετήσει τὸν νόµο, ὄφειλαν νὰ ἔχουν διαποτιστεῖ ἀπὸ αὐτὸν καὶ νὰ ἔχουν
κατανοήσει τὸ βαθύτερο νόηµά του, ἦταν προσκολληµένοι στὴν προσμονὴ ἑνὸς ἔνδοξου
Μεσσία, ἑνὸς ἐπίγειου θριάµβου, καὶ ὅταν ὁ Χριστὸς ἦρθε, αὐτοὶ ἔκαναν πίσω. Τὸν
Κύριο ὑποδέχθηκαν ἡ ταπεινή Παρθένος Μαρία, οἱ ποιμένες τῆς Φάτνης, ὁ Ἰωσήφ, ὁ
Συμεὼν καὶ ἡ Ἄννα, καὶ µετά, σὲ ὅλη τὴ διάρκεια τῆς διακονίας Του, οἱ πτωχοί.
Ἀλλὰ ἡ αἴθουσα τοῦ δείπνου δὲν γέμισε· γι΄
αὐτὸ καὶ οἱ ἀπόστολοι -καὶ πρῶτος ἀπ᾿ ὅλους ὁ ἀπόστολος Παῦλος- στράφηκαν πρὸς τὰ εἰδωλολατρικὰ ἔθνη καὶ
µάζεψαν ὅλους ἐκείνους τοὺς ἐθνικοὺς ποὺ διψοῦσαν γιὰ τὴν ἀλήθεια -ὅπως ὁ ἑκατόνταρχος
Κορνήλιος- καὶ συχνὰ εἶχαν καρδιὰ πτωχοῦ, ἱκανὴ νὰ δεχθεῖ τὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου.
Ναί, αὐτὸ εἶναι τὸ µεγάλο δράµα ποὺ παίχθηκε κατὰ τὴν ἔλευση τοῦ Κυρίου µας στὴ
γῆ: αὐτὴ ἡ ἄρνηση τῶν προσκεκληµένων, ἡ ἄρνηση αὐτῶν ποὺ θὰ ὄφειλαν πρῶτοι νὰ ὑποδεχθοῦν
τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, οἱ ὁποῖοι, ὅμως, δὲν εἶχαν τὴν ἀπαραίτητη ἐσωτερικὴ
προδιάθεση, γιὰ νὰ διεισδύσουν βαθιὰ στὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἀσφαλῶς, χρειαζόταν ἐσωτερικὴ
διαύγεια, ἁπλότητα ψυχῆς, πτωχεία τοῦ πνεύματος, γιὰ νὰ μπορέσουν νὰ περάσουν ἀπὸ
ἐκεῖνες τὶς μεσσιανικὲς ἐλπίδες, τὶς προφανῶς µεγαλειώδεις, ἀλλὰ µόνο συμβολικὲς
ἀπὸ τὶς ὁποῖες ἦταν γεμάτη ἡ Παλαιὰ Διαθήκη, στὴν ὑποδοχὴ αὐτοῦ τοῦ ταπεινοῦ καὶ
πτωχοῦ Μεσσία. Ἐκεῖνοι ὅμως οἱ ὁποῖοι εἶχαν κάνει τὸ πέρασμα αὐτὸ καὶ εἶχαν
καταφέρει νὰ ἀποκτήσουν μιὰ ψυχη ταπεινή, ἐκεῖνοι μπόρεσαν νὰ Τὸν ἀναγνωρίσουν
καὶ νὰ Τὸν ὑποδεχθοῦν.
Κλήθηκαν λοιπόν ὅλα τὰ εἰδωλολατρικὰ ἔθνη νὰ
μποῦν στὴν Ἐκκλησία, διότι ἡ σωτηρία δὲν ἀφοροῦσε ἕνα συγκεκριµένο ἐπίγειο ἔθνος,
ἀλλὰ ὁ Θεὸς ἤθελε νὰ συνάξει ἕναν ἀληθινὰ παγκόσμιο λαό: τὴν Ἐκκλησία. Ἀσφαλῶς,
ἂν ὁ Σωτήρας στὴν Παλαιὰ Διαθήκη εἶχε ἐπιλέξει γιὰ τὸν ἑαυτό Του ἕνα λαό, τὸ ἔκανε
γιὰ νὰ ὑπογραμμίσει καλύτερα ὅτι τὸ σχέδιό Του δὲν ἦταν ἁπλῶς νὰ ἀπευθυνθεῖ στὸν
ἄνθρωπο ἀτομικά, ἀφήνοντάς τον στη µοναξιά του· ἤθελε νὰ μαζέψει ὅλους ἐκείνους
ποὺ ἡ ἁμαρτία εἶχε διασκορπίσει, διότι ἡ ἁμαρτία, οὐσιαστικά, κάνει ἔργο
διαιρετικὸ καὶ διασπαστικὀ. Τοῦτος ὅμως ὁ λαός, σὲ ἀντίθεση μὲ ἄλλους, δὲν ἦταν
ἁπλῶς ἕνας ἐπίγειος λαός· ἦταν ὁ λαὸς ὅλων αὐτῶν τῶν ταπεινῶν, ὅλων αὐτῶν τῶν
πτωχῶν ποὺ μπόρεσαν νὰ δεχθοῦν τὸ μήνυμα τοῦ Θεοῦ στὶς καρδιές τους καὶ νὰ τὸ
κάνουν νὰ καρποφορήσει.
Τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα προφανῶς δὲν ἔχει µόνον ἱστορικὴ καὶ
θεολογικὴ σημασία, ἀλλὰ ἀφορᾶ τὸν καθένα µας, ἀφοῦ καθένας µας καλεῖται νὰ εἰσέλθει
στὴ Βασιλεία. Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, ποὺ θὰ ἑορτάσουμε σὲ λίγες µέρες, πρέπει νὰ
συντελεστεῖ στὴν καρδιὰ ὅλων µας καὶ τὸ σημαντικὸ εἶναι νὰ μὴ μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπὸ
αὐτὸ οἱ πολλὲς ἐπίγειες ἀσχολίες µας.
Τὸ ἐντυπωσιακὸ σ᾿ αὐτὴ τὴν παραβολή, ὅπως μᾶς
τὴν διηγεῖται τὸ Εὐαγγέλιο σήµερα, εἶναι ὅτι αὐτοὶ ποὺ ἀρνοῦνται νὰ προσέλθουν,
νὰ ἀνταποκριθοῦν στὴν πρόσκληση στὸ δεῖπνο αὐτό, δὲν τὸ κάνουν ἀπὸ κακὴ
πρόθεση: αὐτὸ ποὺ τοὺς κάνει νὰ ἀπορρίπτουν τὴν πρόσκληση εἶναι βέβαια κάποιοι ἐπίγειοι
λόγοι, ποὺ ὅμως δὲν εἶναι κακοὶ ἀφ᾽ ἑαυτῶν, δὲν εἶναι ἁμαρτίες. Ἀλλὰ ἀκριβῶς τὸ
σημαντικὸ γιὰ μᾶς εἶναι νὰ κάνουμε καλὴ ἐπιλογή, νὰ δώσουμε προτεραιότητα στὴ
Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, στην ὑποδοχὴ τοῦ Σωτήρα στὴ ζωή µας. Καὶ ὅμως κινδυνεύουµε
συνεχῶς ἀπὸ τὶς ἔγνοιες καὶ τὶς µέριμνες νὰ λοξοδρομοῦμε, διότι αὐτές, χωρὶς νὰ
εἶναι κακές, μᾶς ἀποσποῦν ἀπὸ τὴ μοναδικὴ αὐτὴ προσοχή, δὲν μᾶς ἀφήνουν νὰ
δώσουμε νόηµα στη ζωή µας διὰ τῆς σχέσεως μὲ τὸν Χριστό.
Ὅλο
κι ὅλο τὸ διακύβευμα τῆς ζωῆς µας ἐδῶ κάτω εἶναι νὰ γνωρίζουμε πρὸς τὰ ποῦ
κλίνει ἡ καρδιά µας. Ἄραγε, αὐτὸ ποὺ νοηματοδοτεῖ τὴ ζωή µας
εἶναι πράγματι οἱ ἀξίες τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ; Εἶναι ἡ βαθιὰ ἕνωση μὲ τὸν Θεό,
τὸν Ὁποῖο ὁ Χριστὸς ἦρθε νὰ μᾶς γνωρίσει; Ἤ µήπως εἴμαστε ὑπερβολικὰ ἀπασχολημένοι
μὲ τὶς ἐπίγειες πραγματικότητες, οἱ ὁποῖες δὲν εἶναι ἐκ φύσεως κακές, γίνονται ὅμως
τέτοιες ἀπὸ τὴ στιγμη ποὺ ἀποτελοῦν τὸν κύριο λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο ζοῦμε, ἀπὸ τὴ
στιγμὴ ποὺ γίνονται ἡ πρωταρχική µας ἔγνοια, ἐνῶ ἡ μέριμνα γιὰ τὴ Βασιλεία
παίρνει δευτερεύουσα θέση στὴν καρδιά μας; Ἐπιθυμοῦμε νὰ µετέχουµε σὲ κάποιες
τελετές, νὰ ἐκπληρώνουμε ὁρισμένες θρησκευτικὲς ὑποχρεώσεις· ἀλλὰ µήπως ἐν
τέλει τὸ οὐσιῶδες γιὰ μᾶς εἶναι ἡ ἐπιτυχία στὴν ἐπίγεια ζωή; Μήπως εἶναι τὸ ἐπάγγελμά
µας, ἡ δουλειά µας, ἡ οἰκογενειακή µας ζωή; Μήπως ὅλα αὐτὰ τελικὰ παίρνουν στὴν καρδιά
µας προτεραιότητα ἔναντι τῆς αἰώνιας Βασιλείας, τῆς αἰώνιας ζωῆς, τὴν ὁποία ὁ
Χριστὸς ἦρθε γιὰ νὰ μᾶς προσφέρει;
Δὲν εἶναι µόνον οἱ μεγάλοι ἁμαρτωλοὶ ποὺ θὰ
χάσουν τὴ Βασιλεία, δὲν εἶναι µόνον αὐτοὶ ποὺ διακινδυνεύουν νὰ μὴν κερδίσουν τὴν
αἰώνια ζωή. Εἶναι ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ἐκτίμησαν ὅτι κατὰ βάθος τὸ οὐσιῶδες εἶναι
ἡ παρούσα ζωή, καὶ ὅλα τὰ ὑπόλοιπα, δηλαδη ἡ μέριμνα νὰ ἐκπληρώνουµε τὸ θέληµα
τοῦ Θεοῦ, νὰ προτιμοῦμε αὐτὸ ἀντὶ γιὰ ὁτιδήποτε ἄλλο, ἡ µέριμνα προπάντων νὰ ζοῦμε
ἐν προσευχῇ, ἑνωμένοι μὲ τὸν Χριστό, ἔχουν μικρότερη σημασία ἔναντι τῆς ἐπιτυχίας
μας στὴν ἐπαγγελματική µας ζωὴ ἢ μιᾶς καλῆς σύνταξης. Στὸν βαθμὸ ποὺ οἱ ἐπίγειες
µέριμνές µας προηγοῦνται μὲ τὸν ἕνα ἢ τὸν ἄλλο τρόπο µέσα µας ἔναντι τῆς
μέριμνας γιὰ τὴ Βασιλεία, εἴμαστε κι ἐμεῖς σὰν τοὺς ἀγενεῖς προσκεκληµένους οἱ ὁποῖοι
δὲν ἀνταποκρίθηκαν στὸ κάλεσμα τοῦ Κυρίου. Νά, γιατὶ αὐτὸ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα
πρέπει νὰ μᾶς συγκλονίσει βαθιά. Ποιὸ εἶναι γιὰ μᾶς τὸ ἀληθινὸ νόηµα τῆς ζωῆς;
Τί εἶναι γιὰ μᾶς τὸ καίριο καὶ θεμελιῶδες; Ἐδῶ βρίσκεται ἡ οὐσία. Καὶ αὐτὸ θὰ
καθορίσει τὴν αἰώνια σωτηρία µας. Ναί, μακάρι, προσδοκώντας τὰ Χριστούγεννα, νὰ
µπορέσουµε μὲ τὴν προετοιμασία ποὺ ὁρίζει ἡ Εκκλησία -τὰ ἀναγνώσματα, ὅλων τῶν
εἰδῶν τὰ θεόπνευστα κείµενα ποὺ ἐμπλουτίζουν τὶς ἀκολουθίες µας- νὰ ἑτοιμαστοῦμε
γι΄ αὐτὴ τὴν ἑορτή, νὰ µπορέσουµε νὰ ἀνοίξουμε τὴν καρδιά μας, ὥστε νὰ ὑποδεχθεῖ
χωρὶς διάσπαση τὸ δῶρο αὐτὸ τοῦ Θεοῦ ποὺ θὰ μᾶς προσφερθεῖ. Μόνο τότε θὰ
µπορέσουµε νὰ γιορτάσουµε ἀληθινὰ Χριστούγεννα, µόνο τότε δὲν θὰ πρόκειται γιὰ
κάτι ἁπλῶς ἐξωτερικό, µία ἁπλὴ τυπικότητα ἀνάμεσα σὲ ἄλλες, ἀλλὰ θὰ ἀφορᾶ ὁλόκληρη
τὴ ζωή µας, τὸν ἴδιο τὸν αἰώνιο προορισμό µας.
Ἂς εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ δεχθοῦμε τὴν
πρόσκληση στὸ δεῖπνο ποὺ μᾶς ἀπευθύνει ὁ Κύριος. Ἄς γίνουµε συνδαιτηµόνες τῆς
γαμήλιας αὐτῆς τράπεζας, τῆς τράπεζας τῶν γάμων µας μὲ τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ. Τὰ
Χριστούγεννα ἄλλη μιὰ φορὰ στὴ ζωή μας μᾶς θυμίζουν τὸ θαυμαστὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ
γιὰ μᾶς: «Αὐτὸς γὰρ ἐνηνθρώπησεν, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν» (Μ. Ἀθανασίου, Περὶ τῆς
ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου, 54, P.G. 25, 192), «Ἄνθρωπος γὰρ ἐγένετο ὁ Θεὸς καὶ
Θεὸς ὁ ἄνθρωπος» (Ἰ. Χρυσοστόµου, Ὁμιλία ΙΑ΄ εἰς τὴν Α΄ Τιμ., α’ P.G. 62, 555). Αὐτὴ εἶναι ἡ πρόσκληση ποὺ μᾶς ἀπευθύνεται.
Δεχόµαστε νὰ ἀνταποκριθοῦμε; Δεχόμαστε τὴν πρόσκληση νὰ θεωθοῦμε; Θὰ εἶναι αὐτὸ
ἀπὸ ἐδῶ καὶ μπρὸς τὸ οὐσιῶδες, αὐτὸ ποὺ θὰ δίνει νόηµα σὲ ὅλη τὴ ζωή µας;
Βεβαίως, αὐτὸ πρέπει νὰ µεταφερθεῖ στὴ συγκεκριµένη πραγματικότητα τοῦ καθενὸς
καὶ ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἄποψη ἡ καθημερινότητά µας εἴτε στὸ μοναστήρι, εἴτε στὴν οἰκογένεια
καὶ στὸ ἐπάγγελμα εἶναι σημαντικὴ καὶ ἀπαιτεῖ νὰ τῆς ἀφιερώνουμε τὶς
προσπάθειές µας. Ὅμως τὴν ἴδια στιγμη ὁ ὅλος µας προσανατολισμὸς ὀφείλει νὰ ἔχει
ὡς προτεραιότητα τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ τόσο ἐδῶ κάτω, ὅσο καὶ αἰωνίως.
Αὐτῷ ἡ δόξα, σὺν τῷ ἀνάρχῳ αὐτοῦ Πατρὶ καὶ τῷ Παναγίῳ Πνεύματι, εἰς τοὺς
αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
π. Πλακίδας Desille
«Εἴσοδος στὸ Μυστήριο
τῶν Μυστηρίων»,
Εκδ. Ἔαρ