[Αφήγηση οσίου Εφραίμ Κατουνακιώτη (1912-1998)]:
Ο άγιος Νεκτάριος στην Αίγινα, όταν πήγε μία να γίνει καλόγρια, να πούμε, ήταν δόκιμη, λέει:
– Παιδί μου να βοσκήσεις, έχουμε πέντε – δέκα προβατάκια, να τα βοσκήσεις.
– Ε, να ‘ναι ευλογημένο.
Μια μέρα, δυο λέει:
– Γέροντα, με πιάνουν και μένα οι λογισμοί, εγώ ήρθα να γίνω καλόγρια, δεν ήρθα να γίνω τσομπάνης.
– Παιδάκι μου, λέει, όταν θυμιάζω σε βλέπω στο στασίδι.
Η καλόγρια, καίτοι ήταν τσομπάνης, αλλά ο λογισμός της ήταν στην ευχούλα [στην μονολόγιστη ευχή: “Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με”], μέσα στην εκκλησία ήταν ο λογισμός της, οπότε και ο άγιος την έβλεπε μέσα.
Από το βιβλίο “Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης”, έκδοση Ιερού Ησυχαστηρίου “Άγιος Εφραίμ”, Κατουνάκια Αγίου Όρους.
******
Πόσο ωραία, πόσο ευχάριστη, πόσο χαριτωμένη είναι η εικόνα εκείνου που ελπίζει στον Θεό που σώζει, στον Θεό των οικτιρμών, τον Θεό του ελέους, τον αγαθό και φιλάνθρωπο Θεό.
Αληθινά μακάριος είναι ο άνθρωπος που ελπίζει στον Θεό!
Ο Θεός είναι πάντα βοηθός του και δεν φοβάται ό,τι κακό κι αν του προξενήσει άνθρωπος.
Ελπίζει στον Κύριο και πράττει τα αγαθά!
Κάθε του ελπίδα την έχει εναποθέσει σ’ Αυτόν, και σ’ Αυτόν εξομολογείται με όλη του την καρδιά.
Είναι το καύχημά του, είναι ο Θεός του και Τον επικαλείται μέρα και νύχτα.
Το στόμα του ωραίο, αναπέμπει αίνους στον Θεό, τα χείλη του, πιο γλυκά από μέλι και κερί σαν ανοίγουν για να ψάλλουν στον Θεό· η δε γλώσσα του γεμάτη χάρη, κινείται προς δοξολογία Θεού.
Η καρδιά του είναι έτοιμη να Τον επικαλεσθεί, η διάνοια του έτοιμη να ανυψωθεί προς Αυτόν, η ψυχή του είναι προσηλωμένη στον Θεό και «η δεξιά του Κυρίου αντελάβετο αυτού». «Εν τω Κυρίω επαινεθήσεται η ψυχή αυτού».
Ζητά και λαμβάνει από τον Θεό αυτό που ζητά η καρδιά του. Ζητά και βρίσκει όσα ποθεί. Κρούει και του ανοίγονται οι θύρες του ελέους.
Αυτός που ελπίζει στον Κύριο επαναπαύεται σε ήσυχα νερά.
Ο δε Κύριος του δίνει πλούσια τα ελέη του.
Η δεξιά του Κυρίου κατευθύνει την πορεία του και δάκτυλος Κυρίου τον καθοδηγεί στους δρόμους του.
Αυτός που ελπίζει στον Κύριο δεν αστοχεί. Η ελπίδα του δεν πεθαίνει ποτέ.
Ο Θεός είναι η προσδοκία του, η ακρότατη επιθυμία της καρδιάς του.
Προς Αυτόν στενάζει η καρδιά του όλη την ημέρα: «Κύριε μην αργήσεις, σήκω, κάνε γρήγορα, έλα και απομάκρυνε από την ψυχή μου κάθε ανάγκη, εξάγαγε εκ φυλακής την ψυχή μου! Θα σε δοξολογήσω με όλη μου την καρδιά Κύριε. Σε Σένα θα απευθύνεται κάθε λόγος που θα βγαίνει απ’ το στόμα μου».
Αυτός που ελπίζει στον Κύριο, ευλογεί τον Ύψιστο, τον λυτρωτή του και αγιάζει «το όνομα το άγιον αυτού». Ελπίζει και από τα βάθη της καρδιάς του κραυγάζει προς τον Θεό: «Κύριε πότε ήξω και οφθήσομαι τω προσώπω σου;».
Αυτός που ελπίζει στον Κύριο, θα επικαλεσθεί τον Ύψιστο για να εισέλθει στο αγιαστήριό Του, για να δει και να χαρεί τα θαυμάσια Του· και ο Κύριος θα ακούσει τη φωνή της δέησής του.
Αυτός που ελπίζει στον Κύριο, απολαμβάνει άκρα ειρήνη· γαλήνη επικρατεί στην καρδιά του και στην ψυχή του βασιλεύει πλήρης αταραξία.
Όταν έχει βοηθό του τον Θεό, από τι να φοβηθεί; Από τι να δειλιάσει;
Αν ξεσηκωθεί εναντίον του πόλεμος, δεν πτοείται, γιατί ελπίζει στον Κύριο.
Αν τον καταδιώξουν πονηροί δεν φοβάται, γιατί ξέρει ότι όλα είναι υπό τον έλεγχο του Κυρίου.
Δεν ελπίζει στο τόξο του ούτε στη φαρέτρα του· ούτε εξαρτά τη σωτηρία του από τη ρομφαία, αλλά από τον Κύριο και Θεό του, που μπορεί να τον γλιτώσει από τα χέρια αυτών που τον πολεμούν, από την παγίδα του αμαρτωλού και από την καταιγίδα. Είναι πεπεισμένος για τη δύναμη του Κυρίου και «επί τον βραχίονα τον υψηλόν αυτού και ο Κύριος σώσει αυτόν».
Απόσπασμα από το βιβλίο του Αγίου Νεκταρίου, «Το γνώθι σαυτό», των εκδόσεων Άθως. Απόδοση στην νέα ελληνική, Ευανθία Χατζή.
******
Χάρη τίνος επιτελείται η θεία Λειτουργία και σε τι ωφελεί η θεία Κοινωνία!
Η θεία Λειτουργία επιτελείται:
α) προς δόξαν και αίνον του Μεγάλου Θεού και Σωτήρα μας και σε ανάμνηση του θανάτου αυτού σύμφωνα με το γεγραμμένο “τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν”,
β) υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των ευσεβώς κεκοιμημένων ορθοδόξων χριστιανών, όπως ακριβώς αναφέρουν και οι άγιοι Πατέρες, παραλαμβάνοντας, κατά τον άγιο Διονύσιο Αρεοπαγίτη, την παράδοση αυτή από τους αγίους και πανευφήμους Αποστόλους και όπως αναφέρουν στις λειτουργίες τους ο Βασίλειος και ο Χρυσόστομος,
γ) υπέρ των ζώντων ορθοδόξων Αρχιερέων, των αρχόντων και παντός του χριστώνυμου λαού.
Ο Θεολόγος Γρηγόριος λέει περί του μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας: «όταν κανείς μεταλαμβάνει επαξίως το ιερότατο δώρο του Χριστού αποτελεί όπλο για όσους πολεμούν, επάνοδο για όσους είναι ξενιτεμένοι, ενίσχυση των ασθενών, χαρά για όσους είναι υγιείς, θεραπεία των ασθενειών, διαφύλαξη της υγείας.
Με αυτό γινόμαστε προθυμότεροι στη μετάνοια, μακροθυμότεροι απέναντι στους πόνους, θερμότεροι στην αγάπη, πιο οξυδερκείς, προθυμότεροι στην υπακοή, ικανότεροι στην διαχείριση των χαρισμάτων».
Από το βιβλίο “Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, ‘Σπουδάζοντας με έναν Άγιο, Σημειώσεις για μια Ορθόδοξη Ποιμαντική’”, των εκδόσεων Άθως. Απόδοση στη Νέα Ελληνική Ευανθία Χατζή.
******
Για να μη στερηθούμε τη χάρη του Θεού που αγιάζει την καρδιά μας!
Ειρήνη
Η ειρήνη είναι θείο δώρο, που χορηγείται πλουσιοπάροχα σ’ όσους συμφιλιώνονται με το Θεό και εκτελούν τα Θεία Του προστάγματα.
Η ειρήνη είναι φως και φεύγει από την αμαρτία, που είναι σκοτάδι.
Ένας αμαρτωλός ποτέ δεν ειρηνεύει.
Να αγωνίζεστε εναντίον της αμαρτίας και να μη σας ταράζει η εξέγερση των παθών μέσα σας.
Γιατί, αν στην πάλη μαζί τους νικήσετε, το ξεσήκωμα των παθών έγινε για σας αφορμή νέας χαράς και ειρήνης.
«Να επιδιώκετε την ειρήνη με όλους· επιδιώκετε και την αγιότητα, χωρίς την οποία κανείς δεν θ’ αντικρύσει τον Κύριο» (Εβρ. 12:14).
Η ειρήνη και ο αγιασμός είναι δύο αναγκαίες προϋποθέσεις για όποιον ζητάει με πόθο να δει το πρόσωπο του Θεού.
Η ειρήνη είναι το θεμέλιο στο οποίο στηρίζεται ο αγιασμός.
Ο αγιασμός δεν παραμένει σε ταραγμένη και οργισμένη καρδιά.
Η οργή, όταν χρονίζει στην ψυχή, δημιουργεί την έχθρα και το μίσος εναντίον του πλησίον.
Γι’ αυτό επιβάλλεται η γρήγορη συμφιλίωση με τον αδελφό μας, ώστε να μη στερηθούμε τη χάρη του Θεού που αγιάζει την καρδιά μας.
Εκείνος που ειρηνεύει με τον εαυτό του, ειρηνεύει και με τον πλησίον του, ειρηνεύει και με το Θεό.
Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι αγιασμένος, γιατί ο ίδιος ο Θεός κατοικεί μέσα του.
Αγίου Νεκταρίου, “Διδαχές”, απόσπασμα σε νεοελληνική απόδοση, από την σειρά κειμένων, “Φωνή των Πατέρων”, αριθμός 21, της Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής.
******
Ο φθόνος πηγή κάθε συμφοράς και φυτώριο ανοσιουργημάτων!
Ο φθόνος είναι πάθος μοχθηρής ψυχής που λιώνει από ζήλια, όταν βλέπει να προκόβει ο διπλανός.
Είναι στενοχώρια για τα ξένα αγαθά.
Είναι εμπαθής κριτής για τα αγαθά των άλλων.
Ο φθόνος είναι ρίζα όλων των κακών, πηγή κάθε συμφοράς και φυτώριο ανοσιουργημάτων.
Ο φθόνος είναι απ’ όλα τα πάθη το πιο άδικο και το πιο δίκαιο.
Στην πρώτη περίπτωση, ενοχλεί ιδιαίτερα τους καλούς, στη δεύτερη λιώνει αυτούς που το έχουν.
Όπως η σκουριά φθείρει και τρώει το σίδερο, έτσι και η ζήλια κατατρώει την ψυχή που την έχει.
Ο φθόνος λοιπόν πρώτα φθείρει τον φθονερό και έπειτα τον φθονούμενο.
Πρώτα εξολοθρεύει την ψυχή του -καθώς το φίδι κατατρώει την κοιλιά που το έθρεψε- και κατόπιν δαγκώνει αυτόν που φθονεί.
Από μόνος του ο φθόνος δεν έχει καμιά αιτία ύπαρξης, γι’ αυτό δεν μπορεί να τύχει ούτε συγχώρεσης.
Ο φθόνος δεν γνωρίζει να προτιμάει το συμφέρον.
Κανένα πάθος δεν είναι πιο καταστροφικό από τον φθόνο, γιατί διαφθείρει τις ψυχές, από τη στιγμή που φυτρώνει μέσα τους.
Αυτός διδάσκει τον φόνο.
Ω φθόνε, είσαι ρίζα του θανάτου, πολύπλοκη νόσος, της καρδιάς αιχμηρότατο καρφί· τίποτα δεν κεντάει πιο αιχμηρά όπως εσύ· τρυπάς όποια καρδιά σε έχει μέσα της.
Μεγάλο κακό ο φθόνος. Αυτός μαυρίζει τα μάτια της ψυχής και την περιτυλίγει με βαθύ σκοτάδι.
Αυτός προκαλεί αναισθησία στις αισθήσεις της.
Πρώτα την σκλήρυνε και μετά την οδήγησε στην πώρωση.
Αυτός τελείως διέφθειρε τον άνθρωπο.
Ούτε το σκουλήκι και ο σκόρος συνηθίζει έτσι να εγκαθίσταται στο ξύλο και να το τρώει, ούτε ο σκόρος που τρώει το μαλλί, δεν κάνει τόσο κακό, καθώς ο πυρετός της ζήλιας κατατρώει τα κόκαλα των φθονερών και καταληστεύει την σωφροσύνη της ψυχής.
Ο Μέγας Βασίλειος λέει: «Τι πιο καταστροφικό μπορεί να υπάρχει από την αρρώστια αυτή; Είναι φθορά της ζωής, αρρώστια της φύσης· εχθρεύεται ακόμη και αυτά που ο Θεός έχει δώσει, εναντιώνεται προς τον Θεό, είναι κακό αφόρητο, διδασκαλία του πονηρού, εφεύρεση των δαιμόνων, σπορά έχθρας, αρραβώνας της κόλασης, εμπόδιο της ευσέβειας, δρόμος προς τη γέεννα, στέρηση της βασιλείας των ουρανών».
Ο δε Χρυσόστομος λέει: «Ο φθόνος μετατρέπει τον άνθρωπο σε Διάβολο. Τον μετατρέπει σε άγριο δαίμονα. Από φθόνο έγινε ο πρώτος φόνος· έτσι αγνοήθηκε η φύση, έτσι μολύνθηκε η γη. Τίποτα πιο ολέθριο δεν τρυπώνει στις ψυχές των ανθρώπων, από το πάθος του φθόνου, ο οποίος πολύ λίγο λυπεί και κάνει κακό στους άλλους, αφού το μεγαλύτερο κακό το παθαίνει πρώτα αυτός που φθονεί».
Από το βιβλίο του Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, “Γνώρισε τον εαυτό σου, Κείμενα αυτογνωσίας”, τόμος β’, έκδοση της εφημερίδας “Κιβωτός της Ορθοδοξίας”. Απόδοση στα νέα ελληνικά, Ευανθία Χατζή, επιμέλεια κειμένου – επίμετρο, Γιώργος Μπάρλας.
******
Σκοπός της ζωής μας είναι να γίνουμε τέλειοι και άγιοι. Να αναδειχθούμε παιδιά του Θεού και κληρονόμοι της βασιλείας των ουρανών.
Ας προσέξουμε μήπως, για χάρη της παρούσας ζωής, στερηθούμε τη μέλλουσα. Μήπως, από τις βιοτικές φροντίδες και μέριμνες, αμελήσουμε το σκοπό της ζωής μας.
Η νηστεία, η αγρυπνία και η προσευχή από μόνες τους δεν φέρνουν τους επιθυμητούς καρπούς, γιατί αυτές δεν είναι ο σκοπός της ζωής μας· αποτελούν τα μέσα για να πετύχουμε το σκοπό.
Στολίστε τις λαμπάδες σας με αρετές. Αγωνιστείτε ν’ αποβάλετε τα πάθη της ψυχής. Καθαρίστε την καρδιά σας από κάθε ρύπο και διατηρήστε την αγνή, για να έρθει και να κατοικήσει μέσα σας ο Κύριος· για να σας πλημμυρίσει το Άγιο Πνεύμα με τις θείες Του δωρεές.
Παιδιά μου αγαπητά, όλη σας η ασχολία και η φροντίδα σ’ αυτά να είναι. Αυτά ν’ αποτελούν σκοπό και πόθο ασταμάτητο. Γι’ αυτά όλη σας η προσευχή προς το Θεό.
Να ζητάτε καθημερινά τον Κύριο· αλλά μέσα στην καρδιά σας και όχι έξω απ’ αυτήν. Και όταν Τον βρείτε, σταθείτε με φόβο και τρόμο όπως τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ, γιατί η καρδιά σας έγινε θρόνος του Θεού.
Αλλά για να βρείτε τον Κύριο, ταπεινωθείτε μέχρι το χώμα, γιατί ο Κύριος βδελύσσεται τους υπερήφανους, ενώ αγαπάει και επισκέπτεται τους ταπεινούς στην καρδιά. Γι’ αυτό και λέει: «και επί τίνα επιβλέψω, αλλ’ η επί τον ταπεινόν και ησύχιον, και τρέμοντα τους λόγους μου»; (Ησ. 66, 2)
Αγωνίζου τον αγώνα τον καλό και ο Θεός θα σε ενισχύει. Στον αγώνα εντοπίζουμε τις αδυναμίες, τις ελλείψεις και τα ελαττώματά μας. Είναι ο καθρέφτης της πνευματικής μας καταστάσεως. Όποιος δεν αγωνίστηκε, δεν γνώρισε τον εαυτό του.
Προσέχετε και τα μικρά ακόμη παραπτώματα. Αν σας συμβεί από απροσεξία κάποια αμαρτία, μην απελπίζεστε, αλλά σηκωθείτε γρήγορα, προσπέστε στο Θεό που έχει τη δύναμη να σας ανορθώσει. Η μεγάλη λύπη κρύβει μέσα της υπερηφάνεια.
Οι υπερβολικές λύπες και απελπισίες είναι βλαβερές και επικίνδυνες, και πολλές φορές παροξύνονται από το διάβολο για ν’ ανακόψουν την πορεία του αγωνιστή.
Μέσα μας έχουμε αδυναμίες και πάθη και ελαττώματα βαθιά ριζωμένα: πολλά είναι και κληρονομικά. Όλα αυτά δεν κόβονται με μια σπασμωδική κίνηση ούτε με την αδημονία και τη βαρειά θλίψη, αλλά με υπομονή και επιμονή, με καρτερία, με φροντίδα και προσοχή.
Ο δρόμος που οδηγεί στην τελειότητα είναι μακρύς. Εύχεσθε στο Θεό να σας δυναμώνει. Να αντιμετωπίζετε με υπομονή τις πτώσεις σας και αφού γρήγορα σηκωθείτε, να τρέχετε και να μη στέκεστε, σαν τα παιδιά, στον τόπο που πέσατε, κλαίγοντας και θρηνώντας απαρηγόρητα.
Αγρυπνείτε και προσεύχεστε για να μην μπείτε σε πειρασμό. Μην απελπίζεστε αν πέφτετε συνέχεια σε παλιές αμαρτίες. Πολλές απ’ αυτές είναι και από τη φύση τους ισχυρές και από τη συνήθεια. Με την πάροδο του χρόνου όμως και με την επιμέλεια νικούνται.
Τίποτε να μη σας απελπίζει.
Από τη σειρά φυλλαδίων της Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπός Αττικής, «Η φωνή των Πατέρων», τεύχος 21, «Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως Διδαχές» .
******
Αθήνα, 17 Μαΐου 1905
Παιδιά μου εν Κυρίω αγαπητά, χαίρετε!
[Ο άγιος Νεκτάριος απευθύνεται προς τις πρώτες μοναχές της Μονής που ίδρυσε στην Αίγινα].
Σας στέλνω, εσωκλείοντας στην επιστολή, τέσσερις ωδές, τις οποίες συνέταξα προς την Υπεραγία Θεοτόκο, για να γεμίσει χαρά η καρδιά σας και να ανυμνήσετε την Κυρίαν Θεοτόκον με νέους ύμνους.
Εύχομαι δε η χαρά που δίνει η Χάρις του Παναγίου Πνεύματος να ζωογονεί αιωνίως την ψυχή σας, να σας ευφραίνει μυστικά και να σας καθιστά μακάριες.
Φροντίζετε να προστατεύετε αυτήν τη χαρά της καρδιάς σας και να μην επιτρέπετε στον εχθρό, να ποτίζει αυτήν με πίκρα.
Προσέχετε!
Προσέχετε ώστε ο Παράδεισος που είναι μέσα σας να μη μετατρέπεται σε κόλαση.
Να είσθε συνεχώς σε ετοιμότητα, να προσεύχεσθε για να μην μπείτε σε πειρασμό.
Μην απελπίζεστε όταν πέφτετε συνεχώς σε παλαιά παραπτώματα· πολλά από αυτά είναι ισχυρά από την φύση τους, αλλά και από συνήθεια ωστόσο, περνώντας ο καιρός, μαζί με την επιμέλειά σας, κατανικώνται.
Τίποτα να μη σας απελπίζει. Nα ζητάτε και θα λαμβάνετε από τον Κύριο.
[…]
Ακόμη, προσεύχομαι να λάβετε την εξ ύψους θεία σκέπη και προστασία.
Εύχομαι για σας προς τον Θεό,
† Ο Πενταπόλεως Νεκτάριος
Επιστολή ένατη του Αγίου Νεκταρίου, από το βιβλίο, Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, “Γράμματα από ένα άγιο, Πνευματικές νουθεσίες και συμβουλές”, των εκδόσεων Άθως. Απόδοση στην Νέα Ελληνική Ευανθία Χατζή. Εισαγωγή Γιώργος Μπάρλας.
******
[Από συνέντευξη της Μαρίας Στρογγυλού στον Μανώλη Μελινό]:
Μανώλης Μελινός: Θα ’θελα να φτάσετε στο σημείο που ήρθε ο ανακριτής στο Μοναστήρι…
Μαρία Στρογγυλού: Α! Ήμουνα μπροστά! Ο Άγιος καθόταν έξω από της θείας μου [της ηγουμένης Γερόντισσας Ξένης της τυφλής] την πόρτα. Εγώ καθάριζα τα σκαλάκια εκεί. [Η Μαρία Στρογγυλού ήταν μικρό παιδάκι τότε και έμενε στο μοναστήρι μαζί με τη θεία της].
Ακούω και του λέει άγρια του Αγίου:
– Καλημέρα, γέρο!
Ο Άγιος σηκώνεται και του απαντά ήπια:
– Καλημέρα σας!
– Ανακριτής Αθηνών! Ήρθα να σας ανακρίνω!
Τον πάει στο Ηγουμενείο. Απέναντι από το Ιερό. Από κάτω ήταν υπόγειο με σανίδια το πάτωμα. Πήγα εγώ κι έστησα αυτί.
Ξέρετε τι του είπε;
– Γέρο, τα παιδιά πού κάνεις που τα θάβεις; Πού τα πετάς;
Ω! Βγαίνω εγώ έξω. Εκείνη την ώρα ερχόταν η θεία Ξένη προς τα πάνω. Της λέω «έτσι κι έτσι» είπε αυτός του Σεβασμιωτάτου.
Πάρτε τη, πάρτε τη από κάτω στην κουζίνα, φωνάζει η θεία στις καλογριές. Με πήραν.
Αλλά το ωραίο είναι πως, όταν φεύγανε ο ανακριτής κι οι άλλοι, παίρνω ένα τούβλο να τους το πετάξω! Ο Άγιος μου πιάνει το χέρι. Αλλιώς θα ‘χα σκοτώσει κανένα…
– Τι πας να κάνεις παιδί μου; μου λέει. Εγώ τους έχω κιόλας συγχωρήσει!
Από το βιβλίο του Μανώλη Μελινού «Μίλησα με τον Άγιο Νεκτάριο, Συνεντεύξεις με 30+1 ανθρώπους που τον γνώρισαν».
******
******
Όταν ο Άγιος [ο άγιος Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπόλεως] ήταν διευθυντής στη Ριζάρειο [Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή], ήρθε στην Αθήνα από την Αλεξάνδρεια αυτός που τον συκοφάντησε στον πατριάρχη Σωφρόνιο. [Αυτός δηλαδή που έγινε αιτία να εκδιωχθεί από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πιθανόν το ίδιο πρόσωπο που ακόμη και όταν έφτασε στην Αθήνα ο άγιος Νεκτάριος, συνέχισε να τον συκοφαντεί, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να διοριστεί κάπου].
Το ελληνικό κράτος του γύρεψε συστάσεις. Κάποιον που να τον γνωρίζει και να μπορεί να δώσει πληροφορίες γι’ αυτόν.
Τον ρώτησε μήπως ξέρει κάποιον.
– Τον Πενταπόλεως Νεκτάριο, απάντησε.
Μόλις το ‘μαθε ο Άγιος, είπε στο γραμματικό του:
«Τον συγχωρώ από την καρδιά μου. Δεν θα πω τίποτα εναντίον του. Δεν θα του ανταποδώσω το κακό»!
Μαρτυρία της Μαρίας Στρογγυλού όπως την κατέγραψε ο συγγραφέας Μανώλης Μελινός και δημοσιεύεται στο βιβλίο του, “Μίλησα με τον άγιο Νεκτάριο, Συνεντεύξεις με 30+1 ανθρώπους που τον γνώρισαν”.
Σύντομος βίος του Αγίου Νεκταρίου
Παρά τα αξιώματά του, ο Νεκτάριος δεν έχασε τίποτα από την ταπεινοφροσύνη του και γνώριζε πώς να μεταδίδει στο πνευματικό ποίμνιό του τον ζήλο για τις ευαγγελικές αρετές. Ηαγάπη όμως και ο θαυμασμός που του έδειχνε ο λαός απέβησαν εις βάρος του. Με πειρασμό του διαβόλου, ορισμένα μέλη του Πατριαρχείου, φθονώντας τις επιτυχίες του, τον διέβαλαν λέγοντας πώς ήθελε να κερδίσει την εύνοια του λαού, με σκοπό να καταλάβει τον πατριαρχικό θρόνο της Αλεξανδρείας. Ο άγιος δεν ζήτησε να βρει το δίκιο του, αλλά εναπόθεσε την εμπιστοσύνη του στην επαγγελία του Χριστού, ο οποίος είπε: Μακάριοι έστε όταν ονειδίσωσιν υμάς και διώξωσι και είπωσι παν πονηρόν ρήμα καθ’ υμών ψευδόμενοι ένεκεν εμού (Ματθ. 5, 11). Εκδιώχθηκε έτσι από την έδρα του και έφυγε για την Αθήνα, όπου βρέθηκε μόνος, αγνοημένος, καταφρονημένος, στερούμενος ακόμη και τον επιούσιο άρτο, γιατί δεν ήξερε να φυλάξει τίποτε για τον εαυτό του, και τους πενιχρούς του πόρους τους μοίραζε στους φτωχούς. Εγκαταλείποντας το αρχικό του σχέδιο να αποσυρθεί στο Άγιον Όρος, ο πράος και ταπεινός μιμητής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού προτίμησε να θυσιάσει την αγάπη του για την ησυχία, χάριν της σωτηρίας του πλησίον του. Παρέμεινε ιεροκήρυκας για λίγα χρόνια (1891-1894) και στη συνέχεια διορίσθηκε διευθυντής της Ριζαρείου Εκκλησιαστικης Σχολής, η οποία είχε σκοπό την εκπαίδευση των μελλοντικών ιερέων. Η βαθειά του γνώση των Γραφών, των αγίων Πατέρων, ακόμη και των θύραθεν επιστημών, και η ανάπλεη πραότητος αυθεντία του στην καθοδήγηση ανθρώπων του επέτρεψαν να προσδώσει στο ίδρυμα τούτο μια υψηλή πνευματική και ηθική ποιότητα. Ο άγιος ιεράρχης επιφορτίσθηκε με τη διεύθυνση και τα μαθήματα της Ποιμαντικής, δίχως να διακόψει το ασκητικό του πρόγραμμα, τη μελέτη των Γραφών και την προσευχή, προσθέτοντας μάλιστα τα υψηλά καθήκοντα του κηρύγματος και της τακτικής τελέσεως των ιερών Μυστηρίων εντός της σχολής, αλλά και στην περιοχή των Αθηνών.
Είχε οικειότητα με τους αγίους και την Παναγία πού συχνά του φανερώνονταν κατά τη θεία Λειτουργία ή στον ύπνο του.
Παρά ταύτα, ο Νεκτάριος διατηρούσε στα βάθη της καρδιάς του τον διάπυρο πόθο της ησυχίας και της ειρήνης του μοναχικού βίου. Επωφελήθηκε έτσι από την επιθυμία που εξέφρασαν ορισμένες πνευματικές θυγατέρες του, για να ιδρύσει ένα γυναικείο μοναστήρι στη νήσο Αίγινα (μεταξύ 1904 και 1907), όπου και αποσύρθηκε στα 1908, αφου παραιτήθηκε από τη διεύθυνση της εκκλησιαστικής σχολής. Παρά τις αναρίθμητες φροντίδες και δυσκολίες, ο άγιος μερίμνησε να οργανώσει μια κοινοβιακή αδελφότητα, πιστή στο πνεύμα των αγίων Πατέρων. Εδαπάνησε αφειδώς τις σωματικές και ψυχικές του δυνάμεις στην ανέγερση κτηρίων, στην τέλεση των ιερών ακολουθιών και στην πνευματική καθοδήγηση κάθε μαθήτριάς του ξεχωριστά. Τον έβλεπες συχνά να εργάζεται στον κήπο, φορώντας ένα τριμμένο ράσο, ή να διορθώνει τα υποδήματα των μοναζουσών. Και όταν γινόταν άφαντος για ώρες πολλές, μάντευες ότι ήταν κλεισμένος στο κελλί του για να ανατείνει τον νου του προς τον Θεό, δια της νοεράς προσευχής. Παρ’ όλο που εμάκρυνε από κάθε επαφή με τον κόσμο και είχε αυστηρώς ρυθμίσει τις επισκέψεις στο μοναστήρι, η φήμη των αρετών και χαρισμάτων, που αξιώθηκε από τον Θεό, εξαπλώθηκε στην περιοχή και οι πιστοί έρχονταν προς αυτόν, ελκόμενοι όπως το μέταλλο από τον μαγνήτη. Θεράπευσε πολλούς λαϊκούς και μοναχές από τις ασθένειες που τους ταλαιπωρούσαν, έφερε τη βροχή στο νησί που υπέφερε από την ξηρασία, ανακούφιζε, παρηγορούσε, στήριζε… Παρά τις δυσκολίες της περιόδου μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, απαγόρευσε αυστηρά στις μοναχές του να αποθηκεύουν οτιδήποτε για την τροφή τους, αλλά διέταξε να μοιράζουν το πλεόνασμα στους φτωχούς, εναποθέτοντας τη μέριμνα της συντηρήσεως της μονής στην Πρόνοια του Θεού. Πέραν των άλλων καθηκόντων του, ο Νεκτάριος βρήκε τον χρόνο να συντάξει πλήθος έργων θεολογίας, ηθικής και εκκλησιαστικής ιστορίας για τη στερέωση της Εκκλησίας της Ελλάδος στην ιερά Παράδοση των Πατέρων, που αγνοούνταν τότε συχνά εξαιτίας δυτικών επιδράσεων. Ζώντας λοιπόν ως εν σαρκί άγγελος και αυγάζοντας γύρω του τις ακτίνες του ακτίστου φωτός της Χάριτος, ο μακάριος υπέστη πάλι συκοφαντίες και άδικες κατηγορίες για το μοναστήρι του, από μέλη της ιεραρχίας. Υπέμεινε τις τελευταίες αυτές δοκιμασίες με την υπομονή του Χριστού: αγόγγυστα και δίχως να εξανίσταται. Τότε προσβλήθηκε από μία επώδυνη αρρώστια για περισσότερο από ενάμιση χρόνο. Ευχαρίστησε τον Θεό για τη δοκιμασία αυτή και προσπάθησε να κρατήσει μυστική την ασθένειά του μέχρι τις τελευταίες στιγμές του. Αφού πήγε να προσκυνήσει για τελευταία φορά την εικόνα της Θεοτόκου που βρισκόταν όχι μακριά από το μοναστήρι, ανήγγειλε στις μαθήτριές του την επικείμενη εκδημία του και μεταφέρθηκε σε ένα νοσοκομείο στην Αθήνα, όπου μετά από πενήντα ημέρες οδύνης την οποία υπέμεινε με μία υπομονή που οικοδομούσε όλους όσοι τον πλησίαζαν, παρέδωσε εν ειρήνη την ψυχή του στον Θεό στις 8 Νοεμβρίου του 1920. Οι πιστοί της Αίγινας, οι μαθήτριές του και όλοι οι χριστιανοί που τον είχαν πλησιάσει, έκλαψαν για την απώλεια του πράου και σπλαγχνικού μαθητή του Χριστού, που όλη του τη ζωή υπέστη διαβολές, διώξεις και άδικες κατηγορίες παίρνοντας ως τύπον και υπογραμμό του τα θεία Πάθη του Κυρίου. Ο Θεός όμως τον εδόξασε και από την ώρα της κοιμήσεώς του τα θαύματα περίσσευσαν και περισσεύουν καθημερινά ως σήμερα για εκείνους που πλησιάζουν με πίστη τα λείψανά του ή εμπιστεύονται την ισχυρή του μεσιτεία.
Το σώμα του αγίου παρέμεινε θαυματουργικά άφθαρτο περισσότερο από είκοσι χρόνια, αναδίδοντας ουράνια και λεπτή ευωδία. Στα 1953, όταν έλυωσε τελικά κατά τους φυσικούς νόμους, έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του και διαπιστώθηκε τότε ότι αναδυόταν έντονα η ίδια ευωδία. Δεν έπαυσε έκτοτε να χαροποιεί τους πιστούς που πλησιάζουν τα τίμια αύτα λείψανα, δίνοντάς τους τη διαβεβαίωση ότι ο άγιος Νεκτάριος βρήκε τη θέση του κοντά στον Θεό, στις μονές των αγίων.