
Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα (1/9)
Εὐαγγέλιον: τῆς Ἰνδίκτου (Λκ. δ΄ 16-22)
16 Καὶ ἦλθεν εἰς τὴν Ναζαρέτ, οὗ ἦν τεθραμμένος, καὶ εἰσῆλθε κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῷ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων εἰς τὴν συναγωγήν, καὶ ἀνέστη ἀναγνῶναι. 17 καὶ ἐπεδόθη αὐτῷ βιβλίον Ἡσαΐου τοῦ προφήτου, καὶ ἀναπτύξας τὸ βιβλίον εὗρε τὸν τόπον οὗ ἦν γεγραμμένον· 18 Πνεῦμα Κυρίου ἐπ᾿ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέ με, εὐαγγελίσασθαι πτωχοῖς ἀπέσταλκέ με, ἰάσασθαι τοὺς συντετριμμένους τὴν καρδίαν, 19 κηρῦξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοῖς ἀνάβλεψιν, ἀποστεῖλαι τεθραυσμένους ἐν ἀφέσει, κηρῦξαι ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν. 20 καὶ πτύξας τὸ βιβλίον ἀποδοὺς τῷ ὑπηρέτῃ ἐκάθισε· καὶ πάντων ἐν τῇ συναγωγῇ οἱ ὀφθαλμοὶ ἦσαν ἀτενίζοντες αὐτῷ. 21 ἤρξατο δὲ λέγειν πρὸς αὐτοὺς ὅτι σήμερον πεπλήρωται ἡ γραφὴ αὕτη ἐν τοῖς ὠσὶν ὑμῶν. 22 καὶ πάντες ἐμαρτύρουν αὐτῷ καὶ ἐθαύμαζον ἐπὶ τοῖς λόγοις τῆς χάριτος τοῖς ἐκπορευομένοις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ ἔλεγον· οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς Ἰωσήφ;
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
16 Ἔπειτα ἦλθε στή Ναζαρέτ, ἐκεῖ ὅπου εἶχε ἀνατραφεῖ καί εἶχε μεγαλώσει. Κι ὅπως συνήθιζε ἀπό τήν παιδική του ἀκόμη ἡλικία, μπῆκε τήν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου στή συναγωγή καί σηκώθηκε ἀπό τή θέση του γιά νά διαβάσει κάποια προφητική περικοπή ἀπό τή Βίβλο. 17 Καί τοῦ παρέδωσαν τό βιβλίο τοῦ προφήτη Ἡσαΐα. Ξεδίπλωσε τότε τό βιβλίο πού ἦταν τυλιγμένο σέ κυλινδρικό σχῆμα καί βρῆκε τό μέρος ἐκεῖνο ὅπου ἦταν γραμμένο τό ἑξῆς: 18 Τό Πνεῦμα τοῦ Κυρίου μένει καί ἀναπαύεται σέ μένα τόν Μεσσία, γιά νά συνεργάζεται μαζί μου στό σωτηριῶδες ἔργο μου. Καί μένει τό Πνεῦμα αὐτό σέ μένα, διότι ὁ Κύριος μέ ἔχρισε ὡς ἄνθρωπο καί μέ ἀπέστειλε νά κηρύξω τό εὐαγγέλιο τῆς βασιλείας σ’ ἐκείνους πού στεροῦνται τή χάρη τοῦ Θεοῦ, εἶναι πνευματικά φτωχοί καί βρίσκονται σέ ἄθλια κατάσταση. Μέ ἔστειλε νά θεραπεύσω ἐκείνους πού ἡ καρδιά τους ἔχει συντριβεῖ ἀπό τό βάρος τῆς ἁμαρτίας. 19 Μέ ἔστειλε νά κηρύξω ἄφεση καί ἐλευθερία στούς δούλους καί αἰχμάλωτους τῆς ἁμαρτίας καί νά χαρίσω τό φῶς σ’ ἐκείνους πού ἔχουν τυφλωμένο τό νοῦ τους ἀπό τό σκοτισμό τῶν παθῶν. Μέ ἔστειλε νά ἐλευθερώσω ἀπό κάθε ἐνοχή ἐκείνους πού ἔχουν καταπληγωθεῖ καί συντριβεῖ ἀπό τήν ἁμαρτία. Μέ ἔστειλε νά κηρύξω καί νά ἀναγγείλω τήν ἔναρξη τῆς νέας περιόδου, ἡ ὁποία εἶναι ἀρεστή στό Θεό καί ἐπιθυμητή στούς ἀνθρώπους· διότι τήν περίοδο αὐτή πραγματοποιεῖται ἀπό τόν Μεσσία ἡ βουλή τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. 20 Κι ἀφοῦ τύλιξε τό βιβλίο, τό ἔδωσε πάλι στόν ὑπηρέτη τῆς συναγωγῆς καί κάθισε γιά νά ἐξηγήσει καί νά ἀναπτύξει τήν περικοπή πού διάβασε. Καί τά μάτια ὅλων ὅσων ἦταν στή συναγωγή εἶχαν στραφεῖ μέ πολύ ἐνδιαφέρον καί προσοχή σ’ αὐτόν. 21 Ἄρχισε λοιπόν νά τούς λέει ὅτι σήμερα πραγματοποιήθηκε καί ἐπαληθεύθηκε ἡ προφητεία αὐτή μέ τό κήρυγμα πού ἀκούγεται τή στιγμή αὐτή στά αὐτιά σας ἀπό μένα, στόν ὁποῖο ἀναφέρεται ἡ προφητεία αὐτή. 22 Καί ὅλοι ὅσοι ἄκουσαν τήν ἐξήγηση τῆς προφητείας πού στή συνέχεια ἔκανε ὁ Ἰησοῦς, ὁμολογοῦσαν ὅτι κήρυξε ἐξαίρετα. Καί ἀποροῦσαν γιά τά λόγια πού ἔβγαιναν ἀπό τό στόμα του καί ἦταν γεμάτα μέ θεία χάρη καί γλυκύτητα· κι ἔλεγαν: Περίεργο! Δέν εἶναι αὐτός ὁ γιός τοῦ Ἰωσήφ, πού μέχρι χθές ἐργαζόταν σάν ἕνας ἀπό μᾶς;
-----------------------
Η αρχή της Ινδίκτου
Οι περισσότεροι, εντός και εκτός Εκκλησίας, αγνοούν ότι η 1η Σεπτεμβρίου είναι η αρχή του εκκλησιαστικού έτους γα την Εκκλησία μας. Λίγοι γνωρίζουν πραγματικά ότι «Πρωτοχρονιά» για την Εκκλησία μας, είναι η 1η Σεπτεμβρίου κάθε έτους, όπου λέγεται «Αρχή της Ινδίκτου». Ο Σ. Ευστρατιάδης στο Αγιολόγιο του, γράφει τα έξης σχετικά και κατατοπιστικά για την Ίνδικτο: «Λέξις λατινική (indictio) ορισμόν σημαίνουσα καθ’ όν κατά δεκαπενταετή περίοδο πληρώνονταν εις τους αυτοκράτορας των Ρωμαίων οι φόροι. Κατά την εκκλησιαστική παράδοση, την αρχήν της ίνδικτιώνος είσήγαγεν ό Αύγουστος Καίσαρ (1 -14), όταν διέταξε την γενική των κατοίκων του Ρωμαϊκού κράτους απογραφή και την είσπραξη των φόρων, κατά την πρώτην του Σεπτεμβρίου μηνός. Από του Μεγάλου Κωνσταντίνου (313) έγινε επισήμως η χρήση της Ινδικτιώνος ως χρονολογίας, έκτοτε δε ή εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως μέχρι του νυν εορτάζει την α’ Σεπτεμβρίου ως αρχήν του εκκλησιαστικού έτους. «Ινδικτον ημιν ευλόγει νέου χρόνου, ώ και παλαιέ και δι’ ανθρώπους νέε».
Η Ινδικτιώνα λοιπόν, είναι ένας γενικότερος τρόπος μέτρησης του χρόνου ανά 15ετίες με αφετηρία τη γέννηση του Χριστού ή για την ακρίβεια από το 3 π.Χ.. Στο διαδίκτυο μπορείς να βρεις και άλλα απαραίτητα στοιχεία που δείχνουν την ιστορική εξέλιξη και την εκκλησιαστικοποίηση της κοσμικής αυτής περιόδου: Στην περιοχή της Ανατολής τα περισσότερα ημερολόγια είχαν ως πρωτοχρονιά την 24η Σεπτεμβρίου, ημέρα της φθινοπωρινής ισημερίας. Επειδή όμως η 23 η ήταν η γενέθλια ημέρα του αυτοκράτορα της Ρώμης Οκταβιανού, η πρωτοχρονιά μετατέθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου, η οποία και καθορίστηκε ως αρχή της Ινδίκτου, δηλαδή της περιόδου του ρωμαϊκού διατάγματος για τον φόρο που ίσχυε για 15 έτη. Έτσι Ίνδικτος κατάντησε να σημαίνει αργότερα το έτος και αρχή της Ινδίκτου την Πρωτοχρονιά. Αυτή την Πρωτοχρονιά βρήκε η Εκκλησία και της έδωσε χριστιανικό περιεχόμενο, αφού τοποθέτησε σ’ αυτήν την εορτή της συλλήψεως του Προδρόμου, που αποτελεί και το πρώτο γεγονός της Ευαγγελικής Ιστορίας. Αργότερα, το 462 μ. Χ., για πρακτικούς λόγους και για να συμπίπτει η πρώτη του έτους με την πρώτη του μηνός, η εκκλησιαστική πρωτοχρονιά μετατέθηκε την 1 η Σεπτεμβρίου. Διευκρινίζεται ότι η πρωτοχρονιά της 1ης Ιανουαρίου έχει Ρωμαϊκή προέλευση και ήρθε στην Ορθόδοξη Ανατολή κατά τα νεότερα χρόνια. Η εκκλησιαστική ακολουθία για το νέο έτος τελείται την 1η Σεπτεμβρίου, μια ακολουθία απαράμιλλου κάλλους ως προς το υμνογραφικό υλικό. Σημειωτέον ότι πριν από λίγα χρόνια η Εκκλησία μας όρισε την 1η Σεπτεμβρίου ως ημέρα αφιερωμένη στο φυσικό περιβάλλον».
Τέλος ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης ανακεφαλαιώνει τα παραπάνω και οριστικοποιεί τους 3 λόγους που η Εκκλησία εορτάζει την 1η Σεπτεμβρίου: «Πρώτον, επειδή και αυτή είναι αρχή του χρόνου. Διά τούτο και κοντά εις τους παλαιούς Pωμάνους πολλά ετιμάτο αυτή εξ αρχαίων χρόνων. Iνδικτιών δε κατά την ρωμαϊκή, ήτοι λατινική γλώσσα, θέλει να πει ο ορισμός. Kαι δεύτερον εορτάζει ταύτη η Eκκλησία, επειδή και κατά την σημερινή ημέρα, πήγε ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός μέσα εις την Συναγωγή των Iουδαίων, και εδόθη εις αυτόν το Bιβλίο του Προφήτου Hσαΐου, καθώς γράφει ο Eυαγγελιστής Λουκάς (Λουκ. δ΄). Eίναι δε και τρίτη αιτία, διά την οποίαν η Eκκλησία του Xριστού κάμνει σήμερον ενθύμηση της Iνδίκτου, και εορτάζει την αρχήν του νέου χρόνου: ήγουν, ίνα διά μέσου της υμνωδίας και ικεσίας, οπού προσφέρομε εις τον Θεόν εν τη εορτή ταύτη, γένη ο Θεός ίλεως εις ημάς, και ευλογήσει τον νέον χρόνο, και χαρίσει τούτον εις ημάς ευτυχή και γεμάτο από όλα τα σωματικά αγαθά. Για να φωτίσει τας διανοίας μας, εις το να περάσουμε όλον τον χρόνο καθαρώς και με αγαθή συνείδηση, και εις το να ευαρεστήσουμε τω Θεώ, με την φύλαξη των εντολών του και ούτω να τύχουμε των εν Oυρανοίς αιωνίων αγαθών». [...]
(pemptousia.gr)
Ευχόμαστε σε κάθε αναγνώστη καλή, ευλογημένη και καρποφόρα νέα Εκκλησιαστική χρονιά!